‘Scheef-labeling’

Er is geen krant of vastgoednieuwsbrief waar niet een passage over de labelplicht van kantoren staat.

Nederland heeft in het Klimaatakkoord als doel gesteld dat alle gebouwen in 2050 Energieneutraal moeten zijn. Per 2030 moeten alle kantoorgebouwen een Energielabel A hebben en per 1 januari 2023 allereerst een C-label (Bouwbesluit 2012).

Uit onderzoek is recent gebleken dat ca. 55 % van de label plichtige kantoren inmiddels een duurzaam label heeft (minimaal C), maar dat van ca. 35 % van de panden nog geen energielabel is geregistreerd (RVO, 2023). In de praktijk zal blijken dat een groot deel van deze panden thans ook niet voldoet aan de minimale eis van een C-label.

Daarbij komt ook dat monumentale panden vrijgesteld zijn van deze labeleis.

Verschillende lokale overheden hebben al aangekondigd nog geen kantoren te gaan sluiten die niet aan de eis voldoen, maar wel zullen handhaven met boetes. Vooral de grote institutionele beleggers zullen naar alle waarschijnlijkheid als eerste worden aangeschreven.

Echter, hoe zal de overheid de handhaving kunnen rechtvaardigen als een groot deel van de eigen gebouwen ook niet voldoet aan deze eis?

De kantoorgebruiker wordt door de oorlog in Oekraïne, de daaropvolgende energiecrisis en de hoge huurprijsindexering in het afgelopen jaar extra kritisch op de huisvestingskosten. Mede hierdoor zijn kantoorgebruikers extra kritisch op de duurzaamheid van hun kantoor, wat een grote invloed kan hebben op de gebruikslasten. Echter de investering ligt vaak bij de verhuurder, die wel wil, maar vaak niet direct de mogelijkheden heeft.

De energielabels worden opgesteld volgens normen die gesteld worden aan de bouwkwaliteit, maar ook het gebruik. Doorgaans is de stap van D naar een C-label niet zo lastig, door wat punten te scoren na het aanbrengen van LED-verlichting. Ook de aanwezigheid van een fietsenstalling al dan niet met oplaadmogelijkheden voor E-bikes en laadpunten voor elektrische auto’s doen goed in de puntentelling.

Echter waar het in de praktijk mis lijkt te gaan is het feit dat het label op papier niet altijd of wellicht zelfs wel vaak niet het werkelijke gebruik weergeven. De labelling is vaak helemaal scheef. De deskundige labelaars maken op basis van een modelmatige berekening met heel veel variabelen op hoeveel energie er waarschijnlijk gebruikt gaat worden. In het dagelijks gebruik zal dit echter zelden ook zo zijn.

Een zuinige kantoorgebruiker in een label-D kantoor kan per vierkante meter veel minder energie verbruiken dan een grootgebruiker in een A+ gelabeld kantoor. Hoeveel parkeerplaatsen in het A++ kantoor worden bezet door elektrische auto’s? Wie draait de verwarming telkens omhoog en wie zit er braaf op het Stoov-kussentje?

We zullen veel meer moeten gaan monitoren wat het daadwerkelijk verbruik is in plaats van de focus op een momentopname in een label.

Er zijn gelukkig een aantal mooie voorbeelden in de markt waar dit al heel goed wordt gedaan. Waar gaat de overheid dit oppikken en een werkbaar traject naar een duurzame toekomst uitrollen?

Nu ‘D - kantoren’ gaan sluiten zal geen oplossing zijn, de schaarste in kantorenland zal daar niet minder op worden.